रंगांचे वेड मला लहानपणापासूनच होते, रंगांशी खेळत राहणे, काहीही वेडेवाकडे काढत राहणे मला आवडे. मोर काढून त्यात रंग भरणे हा माझा फावल्या वेळातील आवडता उद्योग होता तेंव्हा , इतके कि कित्येकदा आमची रांगोळी भरपूर रंग भरलेल्या पिसारा फुलवलेल्या सुंदर मोराचीच किंवा फार फार तर रंग-बिरंगी फुलपाखराची असायची, बहुदा त्या मोराचे पाय दिसत नसत तेंव्हा.…मन अगदी फुलपाखरासारखेच स्वच्छंदी होते बहुदा. त्यावेळच्या कल्पना त्या वयाला अनुसरूनच असाव्यात. त्यावेळेस फक्त bright colours आवडत, दिसत. तांबड्या , हिरव्या रंगांपलीकडे जग दिसतच नव्हते. कोणत्याही dull कलर चा तर दुरदुरपर्यंत पण संबंध नव्हता.
जसे जसे वय वाढत गेले तसे मात्र प्रत्येक कलरचा शिरकाव होऊ लागला आयुष्यात . जसे रंग दिसत गेले तसे आपोआपच आपलेसे करत गेले , त्यांना तसे आपलेसे करण्याशिवाय पर्यायच नव्हता. रंगांची पुर्णपणे ओळखही नव्हती तेंव्हा. आजूबाजूला अचानक दिसणारे नवनवीन, हिरवे पिवळे निळे अपरिचित रंग आणि त्यांच्या असंख्य छटा मनाचा गोंधळ उडवून टाकत होते. काही तर वर-वरून एकसारखे दिसत मात्र आतून एकदमच अजब त्यांना ओळखणे handle करणे जड जात होते. हि मोठी जोखीमच होती.
आता काही ठोकताळे बांधणे, अभ्यास करणे आणि थोड्या तरी झेपेल तश्या अभ्यास पूर्ण steps घेणे जरुरी होते. कालांतराने ते थोडे फार जमू लागले. टप्प्या टप्प्याने मजल गाठत आता गोष्टी थोड्या आवाक्यात आल्या होत्या. मग हळहळू प्रत्येक रंगांची एक एक छटा, त्याची पोत आणि गुणधर्म नव्याने समजून घेण्याचा प्रयास करू लागले. हे सगळे जवळून बघणे हा एक अनुभव नवीन होता खरा पण आता हे सगळेच उमगू लागले होते, त्यांचे नवीन अर्थ आता उलगडू लागले होते पण हे सगळे वाटते तितके सरळ सोपे चुटकीसरशी जमणारे नव्हते. प्रत्येक रंगांची quality, गहराई , consistency ओळखत त्यांना चुचकारत आपलेसे करणे भाग होते . एकत्र झालेल्या प्रत्येक रंगालाही मग हळुवार वेगळे करत त्याचे निकष ठरवत गेले, त्यात बराच काळ गेला.
आज हि पुरती ओळख पटली आहे असे म्हणणे नक्कीच योग्य ठरणार नाही ओळख पुरेशी पटलेली नाहीच पण आता अगदी सैरभैर अवस्था तरी होत नाही. अजूनही कधी मधी ग्रे कलर कॅनव्हास वर वाजवीपेक्षा अंमळ जास्तच भरकटतो, त्यावर हमखास असा रामबाण उपाय नसतोच पण फार काळ त्याला जवळ राहू देणे इष्ट नाही हे जाणते आणि त्याला कधी कसेबसे कधी प्रयत्नपूर्वक बाहेर काढत जाते. आणि बाकी सप्तरंगाना जवळ करत … त्यातही माझ्या आवडीच्या आनंदाची उधळण करणाऱ्या केशरी रंगाला , समतोल साधणाऱ्या निळ्या रंगाला , सर्वाना सामावून घेऊन पुढे जाऊ पाहणाऱ्या गर्द हिरव्या रंगाला, स्वतंत्र निश्चयी वृत्तीच्या काळ्या कुळकुळीत रंगाला आणि आसपास सतत possitive energy पसरवत प्रेरणा देणाऱ्या लाल भडक रंगाला जास्त प्राधान्य देत राहते .
अर्थात आजही माझ्या प्रत्येक art मध्ये मला ग्रे ची ती छटा सतत दिसतेच , आणि त्याचे तसे अस्तित्व मी मान्यच केले आहे, तो कलर सगळा स्मृतीपट माझ्यासमोर उलगडवतो. शिखराकडे बघताना पायथ्यालाही स्मरण्याची जाणीव आणि जगण्याची प्रेरणा तो ग्रे रंग पदोपदी देत असतो. कोणत्या रंगांशी किती जवळीक साधायची याचे तो सतत भान करून देतो आणि मला सतत काहीतरी चांगले करण्यासाठी उद्युक्तहि ठेवतो . त्याच्याशिवाय माझे सगळे आवडते रंगही अधुरे आहेत म्हणूनच माझ्या सप्तरंगात त्या करड्या रंगालाही तितकेच महत्वाचे स्थान आहे.
जसे जसे वय वाढत गेले तसे मात्र प्रत्येक कलरचा शिरकाव होऊ लागला आयुष्यात . जसे रंग दिसत गेले तसे आपोआपच आपलेसे करत गेले , त्यांना तसे आपलेसे करण्याशिवाय पर्यायच नव्हता. रंगांची पुर्णपणे ओळखही नव्हती तेंव्हा. आजूबाजूला अचानक दिसणारे नवनवीन, हिरवे पिवळे निळे अपरिचित रंग आणि त्यांच्या असंख्य छटा मनाचा गोंधळ उडवून टाकत होते. काही तर वर-वरून एकसारखे दिसत मात्र आतून एकदमच अजब त्यांना ओळखणे handle करणे जड जात होते. हि मोठी जोखीमच होती.
आता काही ठोकताळे बांधणे, अभ्यास करणे आणि थोड्या तरी झेपेल तश्या अभ्यास पूर्ण steps घेणे जरुरी होते. कालांतराने ते थोडे फार जमू लागले. टप्प्या टप्प्याने मजल गाठत आता गोष्टी थोड्या आवाक्यात आल्या होत्या. मग हळहळू प्रत्येक रंगांची एक एक छटा, त्याची पोत आणि गुणधर्म नव्याने समजून घेण्याचा प्रयास करू लागले. हे सगळे जवळून बघणे हा एक अनुभव नवीन होता खरा पण आता हे सगळेच उमगू लागले होते, त्यांचे नवीन अर्थ आता उलगडू लागले होते पण हे सगळे वाटते तितके सरळ सोपे चुटकीसरशी जमणारे नव्हते. प्रत्येक रंगांची quality, गहराई , consistency ओळखत त्यांना चुचकारत आपलेसे करणे भाग होते . एकत्र झालेल्या प्रत्येक रंगालाही मग हळुवार वेगळे करत त्याचे निकष ठरवत गेले, त्यात बराच काळ गेला.
आज हि पुरती ओळख पटली आहे असे म्हणणे नक्कीच योग्य ठरणार नाही ओळख पुरेशी पटलेली नाहीच पण आता अगदी सैरभैर अवस्था तरी होत नाही. अजूनही कधी मधी ग्रे कलर कॅनव्हास वर वाजवीपेक्षा अंमळ जास्तच भरकटतो, त्यावर हमखास असा रामबाण उपाय नसतोच पण फार काळ त्याला जवळ राहू देणे इष्ट नाही हे जाणते आणि त्याला कधी कसेबसे कधी प्रयत्नपूर्वक बाहेर काढत जाते. आणि बाकी सप्तरंगाना जवळ करत … त्यातही माझ्या आवडीच्या आनंदाची उधळण करणाऱ्या केशरी रंगाला , समतोल साधणाऱ्या निळ्या रंगाला , सर्वाना सामावून घेऊन पुढे जाऊ पाहणाऱ्या गर्द हिरव्या रंगाला, स्वतंत्र निश्चयी वृत्तीच्या काळ्या कुळकुळीत रंगाला आणि आसपास सतत possitive energy पसरवत प्रेरणा देणाऱ्या लाल भडक रंगाला जास्त प्राधान्य देत राहते .
अर्थात आजही माझ्या प्रत्येक art मध्ये मला ग्रे ची ती छटा सतत दिसतेच , आणि त्याचे तसे अस्तित्व मी मान्यच केले आहे, तो कलर सगळा स्मृतीपट माझ्यासमोर उलगडवतो. शिखराकडे बघताना पायथ्यालाही स्मरण्याची जाणीव आणि जगण्याची प्रेरणा तो ग्रे रंग पदोपदी देत असतो. कोणत्या रंगांशी किती जवळीक साधायची याचे तो सतत भान करून देतो आणि मला सतत काहीतरी चांगले करण्यासाठी उद्युक्तहि ठेवतो . त्याच्याशिवाय माझे सगळे आवडते रंगही अधुरे आहेत म्हणूनच माझ्या सप्तरंगात त्या करड्या रंगालाही तितकेच महत्वाचे स्थान आहे.
शेवटी त्या इंद्रधनुष्याचे सप्तरंग त्या काळ्या ढगातुनच डोकावतात आणि सूर्यप्रकाशाबरोबरच रंगांची चौफेर उधळण दाही दिशांना करतात हे विसरून कसे चालेल.
Shilpa
